|
|
| (6 intermediate revisions by 6 users not shown) |
| Line 7: |
Line 7: |
| | Very nice site! | | Very nice site! |
| | | | |
| − | ==Tria fazo de la Revolucio (novembro 1936- januaro 1937): ''Dua Venka Registaro''==
| + | Very nice site! |
| − | La nova respublika registaro jam en [[Valencio]] (dua ministraro de Largo Caballero la 4a de novembro), enhavis elstarajn membrojn de la CNT [[Juan García Oliver]], [[Juan López]], [[Federica Montseny]] kaj [[Juan Peiró]]. Dume okazis jam en Valencio alfrontadoj inter liberecanaj kaj komunismaj grupoj, kio okazigis 30 mortojn.
| + | |
| | | | |
| − | La Kolono Durruti alvenis al Madrido por kunlabori en ties defendo. La 20an de novembro mortis strange [[Buenaventura Durruti]] en Madrido kaj tuje la komunismaj amaskomunikiloj komencis la propagandon por la anstatauigo de la lokaj kaj taĉmentaj decidrajto per la centra registaro, pli kaj pli kontrolitaj de ili mem, kiel en Gijón, Valencio kaj alie. La armeo estis kontrolita jam ne de la popolaj organizoj, sed de la centra registaro. La revolucio ne daŭris plu, kiel autonoma povosistemo, post la dua registaro de [[Largo Caballero]].
| + | Very nice site! |
| | | | |
| − | ==La fino de la revolucio (januaro 1937- majo 1937)==
| + | Very nice site! |
| − | Februare de 1937 la registaro malpermesis la ĵurnalon de FAI, la policanojn apartenantajn al politikaj partioj aŭ sindikatoj, la retenon de armiloj aŭ eksplodaĵoj (nur por la armeo) kaj oni armeigis kaj centrigis ĉiujn miliciojn; la anarkiistaj konsilantoj eliris el la kataluna registaro. Aprile oni senarmiligis la laboristajn patrolojn de la Cerdaña kaj de Barcelono.
| + | |
| | | | |
| − | Maje akriĝis la kontraŭstarojn inter la partianoj de la revolucio kaj ties kontraŭpartianoj. La 13a de majo de 1937, post la okazintaĵoj de la [[Majaj Tagoj de Barcelono]], la du komunistaj ministroj, Jesús Hernández kaj Vicente Uribe, proponis al la registaro punon kontraŭ la ''Confederación Nacional del Trabajo'' (CNT) kaj la ''Partido Obrero de Unificación Marxista'' (POUM). La 16an, dimisiis Largo Caballero al kiu sekvis la formado de la registaro de la socialista [[Juan Negrín]], ŝajne de la tendenco de [[Indalecio Prieto|Prieto]] sed pli proksima al la volo de komunistoj, sen anarkiistoj aŭ revoluciuloj. La [[FAI]] estas deklarita kontraŭleĝa.
| + | Very nice site! |
| | | | |
| − | ==Nuligo de la revolucio==
| + | Very nice site! |
| − | En junio de 1937 la opozicia komunisma partio nome [[POUM]] estis kontraŭleĝigita kaj multaj el siaj membroj estis enkarcerigitaj kaj eĉ ekzekutitaj de la registaro kontrolita de la ortodoksaj koumnistoj. Aŭguste, oni malpermesis kritikoj al [[Sovetunio]] kaj la alternativa socipolitika sistemo de [[Aragonio]], nome ''Consejo de Defensa de Aragón'', lasta revolucia organismo, kaj la produktado agrikultura kolektiva. Oni arestis multajn anarkiistojn tutlande. Oni repermesas la religian aktivadon private, sed oni malpermesis la politikajn mitingojn.
| + | |
| | | | |
| − | Januare de 1938 la registaro malpermesis la lokajn surogatojn de mono, lasta restaĵo de la Revolucio. Dum tiu jaro revenis multaj grandaj terposedantoj kaj postulis redonon de siaj bienoj. La kolektivigo estis nuligita. La salajroj de soldatoj malpliiĝis el 10 al 7 pesetoj, dum tiu de oficiroj plialtiĝis de 25 al 100 pesetojn; ĝis tiam ĉiuj egalece enspezis saman salajron.
| + | Very nice site! |
| | | | |
| − | ==Ekzemplo de industrio kolektivita de la CNT: [[kino]]==
| + | Very nice site! |
| − | La Sindikato de Spektakloj de la CNT estis iel modelo de organizado kaj funkciado. Kinejoj kaj teatrejoj estis de la unuaj kaj pli signifaj okupadoj de la barcelonaj liberecanoj inter la 20a kaj la 25a de julio. La 26a de julio oni elektis Teknikan Komitaton por reordigi la laboron en kinejoj kaj teatrejoj. La kataluna registaro, superita de la okazintaĵoj de la revolucio kreis sian komitaton, kiu ne ekfunkciis praktike.
| + | |
| − | | + | |
| − | La revolucia entuziasmo organizis ĉiun kinan kaj teatran aktivadojn de Barcelonj ekde la 6a de aŭgusto ĝis Majo de 1937, kiam okazis la [[Barcelonaj Majaj Tagoj]]. La projekto uniformis la salajrojn por ĉiuj laborkategorioj de la kinindustrio. Oni organizis asignaĵojn pro [[malsano]], handikapo, maljunaĝo aŭ maldungo. Tiu sistemo permesis laborigi ĉirkaŭ sesmil personojn kaj kontrolis dum tiu periodo 114 kinejojn, 12 teatrejojn kaj 10 "music-halls". Eĉ oni kreis operkompanion en la teatro Tívoli, cele alproksimigi tiun ĝenron al la popola publiko. Estis unu
| + | |
| − | de la sektoroj kiuj plejbone funkciis ekonomie, eĉ oni konstruis klekajn kinejojn kiel ''Ascaso'' (aktuala ''Vergara''). Alia reformiĝis aŭ finkonstruiĝis kiel la kinejo ''Durruti'' (aktuale kinejo ''Arenas'').
| + | |
| − | | + | |
| − | Politike, kolektivigo de kino estis nova formo kompreni arton radikale mala al burĝa kaj kapitalisma sistemo. Ne estis unuigo pri kriterioj en la kreativa procezo, [[dogmismo]] ne instaliĝis, kaj la sepa arto aldonis novan sistemon de informismo per kameraoj surstrate.
| + | |
| − | | + | |
| − | El 1936 al 1937 produktis pli da cento de [[filmo]]j la [[produktoro|produktora]] kaj la distribua kompanioj kreitaj de la CNT. La ĝenro de la [[dokumenta filmo]] estis sendube la plej realigita ĉar la militetoso inondis senrimede ĉiun agadon. Oni kreis la Sindikaton de la Industrio de Spektakloj kaj la markon ''Spartacus Films''. La Sindikato posedis du grandajn kinostudiojn kun tri ''plateaŭ'' por filmado, krom oni aranĝis la Palacon de Belgio en Montjuïc, por helposervoj pri dekoraĵoj kaj kostumistoj. Tamen la subpremado de majo de 1937 (Vidu [[Majaj Tagoj de Barcelono]]) strangolis la Socian Revolucion surstrate de Barcelono kaj, kvankam oni plufaris filmojn, malpliigis draste la produktoritmon antaŭan.
| + | |
| − | | + | |
| − | La kina anarkiista produktado estis unika sperto. Estis grava parto de la kreativa vivo en la tiama Katalunio kaj etendiĝis al [[Aragonio]], Madrido kaj Valencio pere de diversaj modeloj, probable adapte al la cirkonstancoj de vilaĝoj kaj urboj kaj al la laboristaro kiu ebligis ĝin. Kvankam en Madrido la produktado estismalpli grava ol en Barcelono, ankaŭ tie oni filmis 24 filmojn inter dokumenta kaj fikcio.
| + | |
| − | | + | |
| − | Ene de la historio de kino, oni povas diri, ke tiam oni produktis fenomenon kiu etendiĝis laŭlonge de la [[20-a jarcento]] kaj kiu aktuale enorme gravas en la lukto kontraŭ kapitalisma tutmondiĝo: la kontraŭinformado. En la rusa revolucio estis simila antaŭanto. La laboristoj disponis je kameraoj, sed post la subpremado de Ukrainio kaj de Kronstadt, per starigo de bolŝevika diktaturo, kino iĝis ĉefa propagandilo de la reĝimo. Ankaŭ dum la prmtempo de Prago aŭ la franca majo de [[1968]], kie la kontraŭinformado ankaŭ ludis gravan rolon: tiam la kolektivo "Dziga Vertov", kun Jean Luc Godard estre, metis kameraojn surstraten kaj okupis la kinejon Odeon.
| + | |
| − | | + | |
| − | == Vidu ankaŭ ==
| + | |
| − | *[[Anarkiismo en Hispanio]]
| + | |
| − | *[[CNT]]
| + | |
| − | *[[Aragonio]]
| + | |
| − | *[[Majaj Tagoj de Barcelono]]
| + | |
| − | | + | |
| − | == Bibliografio ==
| + | |
| − | *(en Esperanto)
| + | |
| − | ** Alardo Prats, "Fronto k postfronto de Aragonio", Oficejo pri la Eksterlanda Propagando de CNT-FAI, Esperanto-Sekcio, Barcelono, 1938. Elhispanigis Pario.
| + | |
| − | * (en la franca)
| + | |
| − | ** Jérémie Berthuin. ''La CGT-SR et la révolution espagnole - De l’espoir à la désillusion (Juillet 1936-décembre 1937)'', Ed.CNT-RP
| + | |
| − | * (en la kataluna)
| + | |
| − | ** Ferran Aisa. ''Una història de Barcelona (Ateneu Enciclopèdic Popular 1902-1999)''. Eldonejo Virus, 2000.
| + | |
| − | * (en la hispana)
| + | |
| − | ** Alejandro Andreassi, ''Libertad también se escribe en minúscula'',1996, ISBN 84-88711-23-9
| + | |
| − | ** Ignacio Iglesias, "Experiencias de la revolución española", 2003, Laertes.
| + | |
| − | ** Julián Casanova, "Anarquismo y revolución en la Sociedad Aragonesa Rural (1936-1938)", Siglo XXI, Madrid, 1985.
| + | |
| − | | + | |
| − | == Eksteraj ligoj ==
| + | |
| − | (En la hispana)
| + | |
| − | *[http://blip.tv/file/775938/ Liberecana revolucio], video
| + | |
| − | *[http://www.somnisllibertaris.com/libro/revolucionycontrarevolucion/index02.htm Revolucio kaj Kontraŭrevolucio en Katalunio], eseo de Carlos Semprún-Maura (1978).
| + | |
| − | *[http://www.somnisllibertaris.com/libro/losquefuimosamadrid/index07.htm], eseo de Ricardo Sanz (1969).
| + | |
| − | *[http://www.somnisllibertaris.com/libro/contrarevolucion/index11.htm La Kontraŭrevolucio en Hispanio], eseo de R. Louzon (1938).
| + | |
| − | *[http://www.engels.org/marxismo/marxis3/mar3_2_1.htm Revolucio kaj Kontraŭrevolucio en Hispanio], eseo de Juan Ignacio Ramos (1996).
| + | |
| − | *[http://perso.wanadoo.es/agusromero/docs/guerra/guerra4.htm Revolucio kaj kontraŭrevolucio en Hispanio], verko de Jordi Escuer.
| + | |
| − | *[http://www.banderanegra.canadianwebs.com/colec.html La agra kolektivismo en la Hispana Revolucio], monografio de Benjamín Cano Ruiz kaj Ismael Viadiu.
| + | |
| − | *[http://www.fundanin.org/andrade2.htm La milita problemo de la hispana revolucio], artikolo de Juan Andrade (1986).
| + | |
| − | *[http://www.inisoc.org/Durruti.htm Durruti kaj la revolucio], ero de teksto de Abel Paz.
| + | |
| − | *[http://es.geocities.com/hbalance2000/espontan.htm La spontaneismo en la hispana revolucio], artikolo de Enric Mompó (2001).
| + | |
| − | *[http://www.acracia.org/xdiez.html La laŭvola malobeo. La individualisma anarkiismo hispana dum la Diktaturo kaj la 2a Respubliko (1923-1938)], eseo de Xavier Díez Rodríguez (2002).
| + | |
| − | | + | |
| − | [[kategorio:Historio de Anarkiismo]]
| + | |
| − | | + | |
| − | [[da:Den Spanske Borgerkrig]]
| + | |
| − | [[de:Spanischer Bürgerkrieg]]
| + | |
| − | [[en:Spanish Revolution]]
| + | |
| − | [[es:Revolución Española de 1936]]
| + | |
| − | [[fr:Révolution espagnole]]
| + | |
| − | [[it:la Rivoluzione spagnola (1936-39)]]
| + | |
| − | [[pl:Rewolucja Hiszpańska (1936-1939)]]
| + | |
| − | [[pt:Revolução Espanhola]]
| + | |
| − | [[sv:Spanska revolutionen]]
| + | |
Wow that was odd. I just wrote an extremely long comment but after I clicked submit my comment didn't show up. Grrrr well I'm not writing all that over again. Anyway, just wanted to say superb blog! dddcgfedgaadefdd
